Er is een toenemende vraag naar yoga oefeningen om te ontspannen. Ondanks dat veel yogastromingen raakvlakken hebben, is het belangrijk te weten dat sommigen daarvan meer gericht zijn op andere resultaten, zoals spierverlenging, bindweefselversoepeling of vetverbranding. Er zijn veel verschillende yogavormen in Nederland en een aantal daarvan zijn ingericht om ontspanning te bereiken. Dit zijn Restorative Yoga, Yin Yoga en Yoga Nidra. De verschillen tussen deze drie yogavormen zullen nader worden toegelicht.

Restorative yoga

Deze yogavorm is gericht op herstel. Het is gebaseerd op lichaamshoudingen die dankzij hun uitwerking ontspanning opwekken. Er vindt geen inspanning tijdens de uitvoering van oefeningen plaats. Vaak worden er hulpmiddelen zoals blokken of bolsters gebruikt om een dergelijke houding aan te nemen. De houdingen vinden met name liggend op de mat plaats en duren relatief lang. De yogahoudingen van Restorative yoga zijn niet uniek en worden ook in andere yogavormen toegepast. Voor mensen met stramme spieren kan deze vorm prettig zijn.
Voorbeelden van dergelijke houdingen zijn de Child pose (kindhouding) en de Butterfly (vlinder).

Yin Yoga

Yin Yoga verschilt van Restorative yoga doordat bij de Yin-houdingen de nadruk ligt op het oprekken van het bindweefsel. De oefeningen zijn er op gericht om energie beter door het lichaam te laten stromen. De houdingen vinden zonder inspanning plaats. Door gebruik te maken van de zwaartekracht en het lichaam te laten ‘hangen’ worden lichamelijke processen in gang gezet. Deze processen zorgen voor ontspanning en het jezelf goed laten voelen. Voorbeelden van Yin-houdingen zijn de Melting Heart pose (smeltende hart houding) en de Sphinx (sfinx).

Yoga Nidra

Yoga Nidra wordt nog niet lang in zijn volledige vorm aangeboden in Nederland. Deze stroming verschilt van iedere andere stroming doordat er geen houdingen plaatsvinden. De uitvoering van deze yogavorm gebeurt aan de hand van ontspannen te liggen en het aanhoren van de gesproken instructies van de docent. Deze instructies hebben het vermogen het onderbewustzijn aan te spreken en je op diep niveau te laten mediteren. Deze passieve meditatie heeft een diep effect en zorgt niet alleen voor uiterste ontspanning maar ook voor herstel.

Yoga oefeningen om te ontspannen

Afhankelijk van de persoonlijke voorkeur en het ervaringsniveau dient er gekeken te worden welk type yoga prettig is in te zetten voor ontspanning. Alle drie de stromingen hebben bewezen grondig werk te doen voor degene die met regelmaat er mee aan de slag gaat. De voors en tegens dienen zelf afgewogen te worden. Hieronder zoomen we verder in op Yoga Nidra, omdat deze vorm niet alleen het meest toegankelijk is maar ook de diepste effecten bereikt.

Hoe werkt Yoga Nidra?

De kracht van deze vorm zit hem in het instrueren van het onderbewustzijn. Dit is een proces dat niet zelf te beïnvloeden is. De instructies zijn zodanig ontwikkeld dat ze het onderbewustzijn aan de hand nemen en kunnen laten ‘afdalen’ naar diepere niveaus. Op EEG scans is dit zichtbaar doordat de hersenen andere frequenties beginnen te produceren. Deze frequenties, delta- en thèta, laten de hersenen normaal alleen zien tijdens trance, hyperfocus en diepe slaap. De hersenen zijn tijdens deze productie aan het mediteren en zetten een aantal ontwikkelingen in gang:

• Stresshormonen worden afgebroken. In een hoger tempo dan tijdens de diepe slaap worden stresshormonen die circuleren in het bloed, met name cortisol,  afgebroken en opgeruimd.
  
  
• Gezondheid bevorderende hormonen worden afgescheiden. Hormoonklieren krijgen het signaal hormonen af te geven die bevorderend zijn voor ontspanning, herstel, helderheid en je goed en gelukkig voelen. Het gaat hier vooral om endorfine, GABA en dopamine.
  
  
• De productie van bepaalde neurotransmitters wordt verhoogd. Neurotransmitters zijn signaalstoffen tussen zenuwcellen en fungeren als communicatiemiddel. Tijdens het mediteren worden er meer signaalstoffen tussen zenuwcellen afgegeven die betrokken zijn bij het reguleren van depressie en de stemming in zijn algemeen. Met name de concentratie van serotonine en noradrenaline wordt verhoogd en dit zou volgens de laatste inzichten een anti-depressieve werking hebben.
  
  
  
  

Het mediteren gebeurt overigens niet door actief een mantra te herhalen, wat bij een aantal andere yogastromingen van toepassing is. De meditatie bij Yoga Nidra gebeurt geheel passief, doordat het onderbewustzijn zich laat meenemen door de suggestie van de instructies.

Tijdens een sessie worden de effecten al snel merkbaar. De bloeddruk en de hartslag gaan omlaag en de ademhaling wordt dieper. De waarneming en bewustzijn van het eigen lichaam vermindert en begint lichter te voelen. Gedachten en andere afleidingen beginnen minder grip te krijgen omdat je onderbewustzijn aan het werk gezet wordt. Hierdoor wordt het stiller in je hoofd en rustiger in de ledematen.

Je komt tijdens een sessie in de diepst mogelijke staat van ontspanning terecht. Deze ontspanning gaat dieper dan bij andere yogavormen doordat het onderbewustzijn volledig geïnstrueerd wordt.
Hierdoor voel je je na de sessie enorm uitgerust, maar ook stabiel. Deze positieve gevoelens worden dankzij de  hormonen en neurotransmitters nog lang na de sessie vastgehouden.

Gezondheidsvoordelen Yoga Nidra

Doordat stresshormonen op een grondige manier worden aangepakt, kunnen bepaalde klachten die veroorzaakt worden door stress ook verminderen. Er zijn veel chronische klachten die direct en indirect veroorzaakt worden door een teveel aan spanning. Wanneer de situatie ontstaat dat dit vermindert, kan dit een opwaartse spiraal in gang zetten. De energiehuishouding en bloeddruk verbeteren en zo kan er een positief domino-effect ontstaan die symptomen kunnen laten verdwijnen.

De volgende klachten kunnen met Yoga Nidra worden aangepakt:

• Hoge bloeddruk
• Slaapproblemen
• Angsten en nervositeit
• Neerslachtigheid en depressie
• Burn-out
• Ademhalingsproblemen
• Energiegebrek
• Niet helder van geest / afwezig voelen
• Concentratieproblemen
• Spijsverteringsproblemen en stoelgang
  
  
  
  
  

Het voordeel van Yoga Nidra

Naast dat Yoga Nidra een passieve werking kent en er geen ervaring of lenigheid vereist, is het ook ideaal om vanuit huis te beoefenen. Overige yogavormen waarbij houdingen aan te pas komen dienen onder toezicht gedaan te worden. Hierdoor is de uitvoering in de yogastudio eigenlijk de enige optie om dit betrouwbaar te kunnen doen.

Yoga Nidra daarentegen is dus volledig veilig en zelfstandig uit te voeren en kan niet fout gedaan worden. Het onderbewustzijn doet het werk op de automatische piloot.

Ontdek Yoga Nidra vanuit huis

Yoga Nidra komt het beste tot zijn recht wanneer er een volledige cursus doorlopen wordt. Dit heeft te maken met de opbouw die in een cursus aan bod komt en daarmee de steeds dieper gaande instructies. Losse lessen doen in principe ook hun werk maar zijn over het algemeen minder effectief.

De online Yoga Nidra cursus van de Happy with Yoga Academy biedt op dit moment een volledige cursus aan die bovendien in prijs verlaagd is. Deze cursus staat hoog aangeschreven en biedt een totaalervaring wanneer het op Yoga Nidra en de effecten aan komt.