Thuis aan yoga doen klinkt erg aanlokkelijk en kan een goede manier zijn om vanuit huis aan de gezondheid te werken. Online yoga is de afgelopen jaren in cijfers flink gegroeid en de trend lijkt voorlopig niet af te vlakken. Mede door de kwaliteit van online en live programma’s, is thuisyoga tegenwoordig een goede optie voor zowel beginners als gevorderden.

Yoga Nidra, ook wel de kunst van het ontspannen, heeft met name online een grote groeispurt doorgemaakt. Waarschijnlijk door de eenvoud van uitvoering en daarmee de laagdrempeligheid tot op hoge leeftijd. Voor wie kennis wilt maken met yoga en niet teveel kwijt wil zijn, kan wellicht goed uit de voeten met Yoga Nidra voor thuis.

Wat is Yoga Nidra?

Anders dan bij alle andere soorten yoga, wordt Yoga Nidra volledig passief uitgevoerd. Zonder houdingen en bewegingen, lig je gedurende een sessie stil op de rug met de ogen dicht.

Net als alle ander yoga vindt Yoga Nidra zijn oorsprong in India. Ongeveer vijfduizend jaar geleden zochten de grondleggers naar een manier om de diepst mogelijke mentale en fysieke ontspanning te bereiken. Alhoewel alle yoga in het teken staat van verbinding met het eigen en innerlijke rust, gaat Yoga Nidra een stap verder. Yoga Nidra vaart namelijk volledig op de inzet van het onderbewustzijn.
De grondleggers kwamen er achter dat door invloed hier op uit te oefenen middels het te instrueren, het lichaam in staat is een toestand te bereiken dat bewust niet mogelijk is.

Hoe werkt Yoga Nidra?

Gedurende een Yoga Nidra sessie wordt er ontspannen gelegen en geluisterd naar de docent. De docent begint op een verhalende manier van praten verpakte opdrachten af te geven. Deze opdrachten worden bewust en onderbewust – automatisch –  afgegeven en door de yogi ook zodoende opgepakt. Er wordt begonnen met instructies voor de het veranderen van de ademhaling en tot het verleggen van focuspunten in het lichaam. Tijdens de oefeningen begint de hersenactiviteit te veranderen. Dit proces gebeurt onbewust en zet een merkbare ontspanning in gang. Het bewustzijnsniveau begint hier door te dalen naar diepere lagen. Op een gegeven moment bereik je een staat van zijn, waarbij de hersenen beginnen te mediteren. Deze manier van mediteren (passieve meditatie) gebeurt gedachteloos en brengt op zijn beurt allerlei lichamelijke reacties op gang. Zodoende worden stresshormonen geneutraliseerd en wordt het lichaam voorzien van allerlei gezonde stoffen.

Lichamelijke reacties

Tijdens de eerste fase worden stresshormonen die circuleren in het bloed (hoofdzakelijk cortisol) afgebroken en afgevoerd. Dit gebeurt op dezelfde manier als tijdens de slaap. Een verschil is dat het via Yoga Nidra een stuk sneller en doelgerichter gaat. Zo staat een half uur Yoga Nidra ongeveer gelijk aan vier uur slaap.
Behalve de aanpak van stresshormonen, zorgt de meditatie voor een aantal fysiologische veranderingen. Zo gaan bloeddruk en hartslag omlaag en gaat de ademhaling dieper.
De merkbare ontspanning zet zich voort in fase twee. Hierbij wordt de concentratie van een aantal neurotransmitters tussen zenuwcellen verhoogd én beginnen hormoonklieren met de afgifte van gezondheid bevorderende hormonen. Er wordt als het ware een cocktail afgegeven die ontspanning in de hand werkt, pijn stilt, lichamelijk herstel bespoedigd en zorgt dat je gemakkelijker geluk ervaart.
Deze cocktail bestaat met name uit dopamine, endorfine, oxytocine en GABA. De heilzame uitwerking op lichaam en geest is direct maar ook daarna te voelen. De stemming verbetert hier door, te meer doordat de neurotransmitter serotonine extra wordt doorgegeven tussen zenuwcellen in de hersenen. Extra opname van serotonine zou volgens de laatste inzichten een antidepressieve werking hebben.

Wanneer de sessie voorbij is, is naast ontspanning ook de helderheid toegenomen. De geest is dusdanig ontspannen dat informatie verwerking sneller gaat. Hierdoor neemt ook het oplossend vermogen toe en beschrijven mensen zich achteraf ‘slimmer’ en ‘ efficiënter’.

Yoga Nidra, stress en klachten

Dankzij het bereiken van een diepe staat van zijn en de grondige aanpak van stresshormonen, kan regelmatige uitvoering leiden tot klachtenreductie. Vele chronische aandoeningen ontstaan doordat we teveel stress ervaren. Het lichaam is niet gebouwd om langdurige stress te reguleren. Als gevolg van teveel stress, reageert het lichaam met allerlei uiteenlopende symptomen. Psychische klachten zoals nervositeit, angsten en depressiviteit, maar ook lichamelijke reacties zoals huidaandoeningen, ademhalingsproblematiek en spijsverteringsklachten.

Wanneer gerealiseerd wordt dat stress de sluipmoordenaar van de gezondheid is, zou het aanpakken er van de hoogste prioriteit moeten hebben. Yoga en Yoga Nidra in het bijzonder kunnen het stressniveau voor de lange termijn verlagen naar een gezond en acceptabel peil. Wanneer stressreductie bereikt wordt, kunnen (chronische) klachten uiteindelijk hun voedingsbodem verliezen. Vervolgens krijgt het lichaam de ruimte zichzelf te herstellen en in balans te brengen.

De volgende klachten kunnen dankzij Yoga Nidra verminderd worden:

• Angsten en nervositeit
• Depressiviteit en neerslachtigheid
• Ademhalingsproblemen
• Hoge bloeddruk
• Algemene spanning
• Verstoorde energiehuishouding
• Brain fog en besluiteloosheid
• Spijsverteringsklachten
• Huidaandoeningen
  
  
  
  

Yoga Nidra voor thuis

Een praktische bijkomstigheid van Yoga Nidra is dat het zich uitstekend leent om zelfstandig uit beoefenen. Er is geen ervaring, mate van lenigheid of andere vereiste nodig. Hierdoor is het eenvoudig en geheel veilig thuis uit te voeren. Om die reden is een online programma gunstig ten opzichte van het beoefenen in een fysieke studio. Doordat je je bij Yoga Nidra volledig naar binnen keert is de ambiance van de studio eigenlijk overbodig. Een ander groot pluspunt is dat Yoga Nidra thuis ‘on demand’ kan worden gedaan, ter onderhoud of wanneer de situatie daar wat meer om vraagt.

Een prikkelvrije ruimte waar ontspannen gelegen kan worden is de enige voorwaarde om Yoga Nidra sessies succesvol door te lopen. Bij regelmatige beoefening zal stress structureel worden verlaagd en ontspanning, energie en helderheid steeds meer worden verankerd. Wanneer eventuele klachten teruggedrongen zijn kan Yoga Nidra worden afgebouwd en alleen nog voor onderhoud gedaan worden.