Er is tegenwoordig veel bekend over de impact van yoga op stress. Nog meer is er bekend over wat voor langdurige en vaak slopende gevolgen stress kan hebben. De vraag of yoga goed is voor stress, kan kort met ‘ja’ beantwoord worden maar dient onderbouwd te worden.

In Nederland bestaat yoga relatief kort, wanneer nagegaan wordt dat yoga al langer dan 5000 jaar geleden ontwikkeld is. Zeker de afgelopen paar decennia heeft yoga in de Westerse wereld (inclusief Nederland) een enorme groei en een imagowisseling doorgemaakt. Van ‘zweverig’, spiritueel en soul searchend, naar een nuchtere en gegronde manier van aan de gezondheid werken, lichamelijk en mentaal. Yogastudio’s zien dan ook een verandering in hun klantenbestand. Steeds meer mannen, maar ook kinderen en ouderen (65plussers) voeren yoga op wekelijkse basis uit.

De populariteit van yoga zit hem vooral in de mond-tot-mondreclame. Ondanks dat het een relatief prijzige activiteit is, blijven de aanmeldingen toenemen. De resultaten die mensen kunnen bereiken geven uiteindelijk de doorslag. Waarschijnlijk verklaart dit mede, waardoor yoga tegenwoordig een ander en eerlijker imago geniet.

Stress en de gevolgen er van

Het verschijnsel dat we tegenwoordig meer stress ervaren dan pakweg vijftig jaar geleden staat buiten kijf. De snelle veranderingen die de maatschappij beïnvloeden en deels transformeren, hebben grote invloed op ons welzijn en ons gedrag. We zijn veel meer gaan ‘moeten’, doordat de mogelijkheden met betrekking tot reizen, carrière, relaties, sociale interactie groter zijn dan ooit. De druk om te presteren neemt dus op ieder vlak toe, en we rekenen ons zelf er op af wanneer we kansen niet hebben gepakt. Sinds de komst van het internet en met name social media, hebben we ook anderen voortdurend in beeld. Dit levert vaak een sociale concurrentiestrijd op met als gevaar ‘slecht’ af te steken ten opzichte van vrienden, bekenden of familie.

Stress maar ook angstklachten en depressiviteit zien onderzoekers dan ook in de hand gewerkt worden. De vergelijkingen die we vaak onbewust maken met hoe jij op de sociale ladder presteert, hebben veel invloed op het psychische welbevinden.
Daarnaast blijkt uit verschillende internationale onderzoeken, dat de prestatiedruk op het werk is toegenomen. Werkgevers hebben meer toegang gekregen tot nieuwe medewerkers en er zijn steeds minder handen nodig omdat veel werk wordt geautomatiseerd.

Stress is een staat van zijn, een biologisch en evolutionair mechanisme dat ons in staat stelt adequaat te handelen wanneer de situatie daar om vraagt. Een uiterst belangrijk iets dat ons helpt te overleven.

Doordat we aan de lopende band blootstaan aan prikkels in de huidige maatschappij, kunnen mensen overbelast raken met als gevolg dat stress chronisch wordt.

Er is sprake van chronische stress, wanneer de balans tussen de afgifte van stresshormonen (paraatheid, actie) en momenten van ontspanning verstoord is. Hierdoor kunnen mensen zich ook in rust blijvend opgejaagd voelen en dus moeilijker ontspannen.

Wanneer dit lang aanhoudt, kan dit allerlei gezondheidsklachten opleveren. Van depressiviteit, nervositeit, slaapmoeilijkheden en spijsverteringsklachten tot gevolg.

Yoga goed voor stress en andere klachten

Yoga heeft als één van de weinige lichamelijke activiteiten een meditatief component en geïntegreerde ademhalingstechnieken. Met name de meditatie en ademhaling zijn cruciale onderdelen die diepe (neuraal en hormonaal niveau) uitwerkingen hebben en veranderingen teweeg brengen.

Er zijn veel verschillende yoga stromingen ontwikkeld met ieder hun eigen accenten. Alle stromingen brengen positieve effecten teweeg voor de gezondheid. Wanneer het op stress en stress-gerelateerde klachten aankomt, is het verstandig een vorm van yoga te kiezen die gericht is op ontspanning. Deze vormen van yoga zijn relatief langzaam in de uitvoering en zijn bewezen effectief bij het terugdringen van stress. In de zoektocht naar ontspanningsyoga kom je uiteindelijk uit bij Yin Yoga, Restorative Yoga en Yoga Nidra. Yoga Nidra verdient extra aandacht, vanwege de veelbelovende resultaten die steeds meer geboekt worden.

In een uitgebreide studie naar de effecten van Yoga Nidra op stress en angstklachten, wordt geconcludeerd dat een significante daling in het ervaren van stress plaatsvindt doordat het zenuwstelsel structureel gekalmeerd wordt.

Yoga Nidra en de relatie tot stress

Hoewel vele yoga stromingen positief bijdragen aan de reductie van stress, is Yoga Nidra hier doelgericht voor ontwikkeld. De kracht zit hem in de onconventionele methode waarbij het onderbewustzijn volledig wordt benut. Anders dan bij alle andere yogavormen, worden er geen lichamelijke houdingen aangenomen. Tijdens een Yoga Nidra sessie lig je volkomen stil op de rug. Dit lijkt in strijd te zijn met het verkrijgen van resultaten, maar dit is het niet.

Yoga Nidra heeft een dieptewerking en vaart op de gesproken instructies van de docent. Deze instructies zetten het onderbewustzijn aan het werk met vele lichamelijke reacties tot gevolg. Zo daalt het bewustzijn af naar diepe lagen en beginnen de hersenen te mediteren waardoor delta- en thèta frequenties geproduceerd worden. Het zenuwstelsel kalmeert hierdoor waardoor de bloeddruk daalt en hormoonklieren anders beginnen te werken. Circulerende stresshormonen in het bloed worden geneutraliseerd en afgevoerd. Tegelijkertijd scheiden hormoonklieren heilzame stoffen af zoals endorfine, dopamine, GABA, oxytocine en serotonine. Deze afgifte van hormonen is als het ware een cocktail met ontspannende, pijnstillende, herstellende en geluk bevorderende eigenschappen.

Tijdens een sessie is de ontspanning in het hele lichaam goed merkbaar, als ook het hoofd dat kalmeert en stiller wordt. Een Yoga Nidra sessie van ongeveer een half uur, staat gelijk aan tenminste vier uur diepe slaap. De mate waarin stress wordt opgeruimd, ligt dan ook hoger dan tijdens de normale slaap. Regelmatige beoefening brengt het stressniveau naar een gezond peil. Dit wordt gedurende het dagelijks leven merkbaar aan de hand van het ervaren van minder spanning, meer helderheid en meer energie.
Wanneer chronische stress langdurig wegvalt, kan dit de weg vrijmaken voor het verminderen van andere klachten. Stress is namelijk de voedingsbodem van vele (chronische) aandoeningen.

De volgende klachten kunnen met regelmatige Yoga Nidra beoefening teruggedrongen worden:

• Hoge bloeddruk
  
• Depressiviteit
  
• Angsten en nervositeit
  
• Slaapproblemen
  
• Ademhalingsproblemen
  
• Verstoorde energiehuishouding
  
• Niet optimale werking van spijsverteringsorganen en problemen met de stoelgang
  
  
  
  

De uitvoerbaarheid van Yoga Nidra

Naast de resultaten, biedt Yoga Nidra een aantal praktische voordelen. Vanwege de liggende en stille uitvoering, is Yoga Nidra heel laagdrempelig om op te pakken. Lenigheid of enige ervaring zijn dus niet vereist. Dit creëert een ander voordeel, namelijk dat Yoga Nidra zich uitstekend leent voor het doen vanuit huis. Vanwege het ontbreken van lichamelijke houdingen, zijn er geen supervisie en correctie van een docent nodig. Vandaar dat het volledig veilig is om online vanuit huis te doen. Een online Yoga Nidra cursus is bovendien aanzienlijk goedkoper dan sessies in de studio.

Via een totaalcursus worden alle facetten van Yoga Nidra via verschillende sessies behandeld. De eerste twee maanden is het aan te raden twee a drie keer per week een sessie te doen. Meer dan drie keer per week is ook prima. Na de twee maanden kan er afhankelijk van de resultaten zelf besloten worden hoe vaak het doen. Veel mensen besluiten dankzij de goede en blijvende resultaten, om het zo nu en dan alleen ter onderhoud nog te doen.