Yoga en gezondheid voor vrouwen – Een eeuwenoud middel bij kwalen



Veel vrouwen weten uit ervaring of door literatuur dat yoga bevorderlijk is voor de gezondheid. Lichaam en geest die van binnenuit en buitenaf geholpen en verbeterd worden. Yoga bestaat al duizenden jaren en het is met reden dat zoiets ouds tot op de dag van vandaag nog steeds en op zo’n grote schaal wordt toegepast.

Alleen al in Nederland, is er sinds de introductie van yoga een alsmaar stijgende lijn te zien qua docenten, beoefenaars en geïnteresseerden. Met name vrouwen wisten en weten de weg naar de lokale yogastudio te vinden. Later begonnen zich ook steeds meer mannen aan te sluiten, maar in Westerse landen worden de studio’s nog steeds door vrouwen gedomineerd.

yoga vrouwen studio

Waarom is yoga zo gezond?

Yoga kan gezien worden als een dynamisch samenspel van een aantal factoren. Deze factoren hebben een diepe werking, onder andere op ons onderbewustzijn. De ademhaling wordt beschouwd  als de basis in de yoga. Door de ademhaling bewust anders te laten verlopen, heeft dit effect op het zenuwstelsel. Het zenuwstelsel wordt hiermee geprikkeld en zet reacties in gang, waaronder de rem en afgifte van bepaalde hormonen.

Daarnaast vinden er bij bijna alle yogasoorten lichamelijke houdingen plaats. Deze houdingen hebben verschillende doeleinden. Met name zijn dit het verlengen van spieren, het soepeler maken van gewrichten en het stimuleren van bindweefsel. Als bijproducten van deze houdingen, vindt de afvoer van afvalstoffen en ontstekingsproducten plaats en komen er stoffen vrij die ontspanning in de hand werken.

Tot slot heeft yoga een meditatief karakter. Dat wil zeggen dat er actief dan wel passief aan meditatie gedaan wordt, afhankelijk van de yogavorm. Er wordt wel eens gezegd dat yoga zonder meditatie eigenlijk geen yoga is. Die uitspraak verdient verdedigt te worden, aangezien het stuk meditatie een zeer diepe uitwerking heeft. Dankzij de meditatie, wordt het onderbewustzijn namelijk aan het werk gezet. Het zenuwstelsel en endocriene stelsel krijgen hierdoor opdracht om processen en stoffen anders te reguleren. Zo worden stresshormonen in het bloed geneutraliseerd en wordt de concentratie van bepaalde neurotransmitters verhoogd.

Deze drie factoren komen op verschillende manieren aan bod bij de vele stromingen. Meestal zijn deze verschillen erg klein en is er overlap waarneembaar. Soms zijn de verschillen duidelijk, zoals het niet aanwezig zijn van meditatie of het uitblijven van lichaamshoudingen. Afhankelijk van persoonlijke doelen, dient er afgewogen te worden welke yogavorm het beste passend is. Een proefles is vaak een goede manier om hier achter te komen.



Yoga en gezondheid voor vrouwen

oudere vrouw stress

‘Meer innerlijke rust’, ‘meer geaard zijn’, ‘meer helderheid en energie’.
Dit zijn resultaten die vaak besproken worden wanneer yogi’s gevraagd wordt naar veranderingen. De kalmte die ontstaat dankzij yoga wordt bij integrale toepassing verankerd en dus meer ‘gewoon’ in het dagelijks leven.

Allerlei activiteiten, van lezen tot werken en sporten, worden als het ware wat lichter en gemakkelijker. De verkregen rust sijpelt bovendien door op andere gebieden. Zo zullen organen wegens het wegblijven van hoge stressniveaus beter gaan functioneren. Met andere positieve effecten tot gevolg. De uitvoering en de gezondheidsvoordelen gelden uiteraard voor zowel vrouwen als mannen. Dezelfde fysieke als mentale resultaten kunnen worden behaald bij regelmatige toepassing.

De aanname dat vrouwen zich over het algemeen sterker tot yoga voelen aangetrokken dan mannen, komt (mede) waarschijnlijk voort uit het feit dat vrouwen sneller en vaker kampen met psycho-fysiologische klachten. Het ervaren van stress, algemene spanning, depressiviteit, angsten, burn-out; vrouwen blijken vatbaarder te zijn voor mentale ongemakken.
Onder mannen worden echter steeds vaker mentale klachten gerapporteerd en gediagnosticeerd. Wellicht dat dat mede verklaart waarom steeds meer mannen aan yoga beginnen te doen.

Vele onderzoeken wijzen uit dat, bij regelmatige yoga beoefening, de volgende klachten verminderd kunnen worden:

  • Hoge bloeddruk
  • Stress
  • Angsten
  • Depressie
  • Slaapproblemen
  • Besluiteloosheid
  • Gebrek aan energie
  • Laag libido
  • Problemen met maag en darmen
  • Problemen met de blaas


Wat opvalt in bovenstaande klachten, is dat ze allemaal gerelateerd zijn aan stress. Langdurige of chronische stress, brengt een negatief domino-effect te weeg. Organen lijden onder veel stress, maar bijvoorbeeld ook zenuw- en bloedvatenstelsel staan onder extra spanning. Dat stress zeer schadelijk is en op veel vlakken gevolgen heeft, staat buiten kijf. Vele aandoeningen zoals depressie, kunnen vaak een gevolg zijn van langdurige blootstelling aan stress. In plaats van een depressie te behandelen met anti-depressiva, is het wijzer om eerst stress aan te pakken. Vaak hangen er ook andere klachten samen met een depressie. Bij het terugdringen of uitschakelen van stress, kunnen dit soort andere klachten verminderen en zelfs verdwijnen.

De aanpak van stress via yoga

De aandacht naar binnen keren en het ondergaan van meditatie, zijn de sleutel tot het neutraliseren van stresshormonen. Daarnaast zorgt dit er voor dat er heilzame stoffen (endorfine, dopamine, GABA, oxytocine) vrijkomen die herstellend, pijnstillend en geluk bevorderend werken. Het is een kwestie van volgen en doen, om een teveel aan stress een halt toe te roepen en meer ontspanning te voelen.

Er zijn in Nederland ongeveer acht soorten yoga die aangeboden worden. Wanneer er gezocht wordt naar het structureel aanpakken van klachten, wordt aangeraden een yogavorm te kiezen die hierop ingericht is. Deze yogavarianten zijn rustiger en langzamer van aard, en bevatten een sterk meditatief component.

jonge vrouw yoga nidra studio


De meest laagdrempelige manier van yoga

Wanneer het op uitvoering aankomt, is Yoga Nidra de meest eenvoudige manier van yoga beoefenen. Door alleen maar op de rug te liggen en te luisteren naar de docent, onderga je het volledige proces en zullen de effecten teweeg worden gebracht. De kracht zit hem bij Yoga Nidra in de eenvoud. De instructies van de docent, hebben het vermogen het onderbewustzijn te instrueren. Hierdoor beginnen de hersenen te mediteren en komen er vele gezonde reacties op gang.

Deze effecten zijn zowel tijdens als lang een sessie te merken, aangezien de afgescheiden hormonen lang hun werk blijven doen. Door Yoga Nidra, met name in het begin, met regelmaat toe te passen, zullen stressniveaus naar een gezond peil worden gebracht. Dit maakt de weg uiteindelijk vrij voor het oplossen van aangrenzende klachten. Na een aantal maanden Yoga Nidra te hebben toegepast en de klachten verminderd zijn, kan Yoga Nidra naar behoefte worden gedaan.