Yoga werkt op verschillende vlakken en om het te begrijpen moet er gekeken worden naar de oorsprong en het doel er van. Yoga vindt zijn oorsprong in India. Ongeveer 5000 geleden werd daar het grondbeginsel van yoga gelegd. Geïnspireerd door natuurfenomenen en dieren, werd yoga ontwikkeld en als zowel een manier van leven als respect voor de goden beschouwd. Yoga vertaalt zich naar het bereiken van eenheid en of verenigen. Het verenigen met de natuur heeft het doel meer in balans te zijn als mens.
De eerste yogi’s observeerden het dierenrijk en leidden daar veel van de yogahoudingen van af die we nu toepassen. Een kat of tijger die zich uitrekt en daarmee moeheid en stijfheid verdrijft, diende als een van de vele inspiratiebronnen. De ademhaling die bij yoga centraal staat, vond ook zijn oorsprong in het dierenrijk. Door het kijken naar de ademhaling van bepaalde dieren en insekten, werd aangenomen dat door controle over de ademhaling te krijgen, het lichaam energieker wordt, er meer rust ontstaat en ontgift wordt. Bovendien wordt er tijdens yoga aan meditatie gedaan. Tijdens het mediteren wordt de focus naar binnen gekeerd, zodat men zich kan afsluiten van de buitenwereld. Dankzij die afzondering en rust ontstaat er een sterkere vereniging met de natuur en het dierenrijk.
Yoga in het Westen
Yoga bestaat nog maar relatief kort in Nederland. Vanaf de jaren 1950 en 1960 werd yoga geïntroduceerd door yogageleerden uit India. Na de opening van de eerste yogaschool, nam yoga in Nederland een vlucht. In de decennia die volgden liet yoga een exponentiële groei zien. En tot op de dag vandaag is het plafond wat betreft yogascholen en een toenemend aantal beoefenaars nog niet in zicht.
Behalve in Nederland heeft yoga rond dezelfde periode ook voet gekregen in andere Westerse landen. De hippietijd van de jaren 1960 was een voedingsbodem en heeft bijgedragen aan een versnelling van de inburgering van yoga. De kennis en scholing die vanuit het Oosten naar het Westen kwam, heeft het yoga aanbod door de tijd heen vorm gegeven zodat deze nu voor iedereen toegankelijk is. Hoewel yoga lange tijd het stempel gehad heeft iets ´zweverigs´ te zijn waar je in moet geloven, wordt yoga vandaag de dag door mannen en vrouwen van alle leeftijden beoefend. Yoga heeft zich namelijk bewezen als een veelzijdig instrument om vele (chronische) gezondheidsklachten het hoofd te bieden.
Wat gebeurt er tijdens yoga?
De grondprincipen die bij yoga centraal staan – ademhaling, meditatie, lichaamshoudingen – komen in een samenspel aan bod. Afhankelijk van de yogavorm worden de lichaamshoudingen in meer of mindere mate toegepast.
Yoga Hatha bijvoorbeeld, is een bekende vorm in Nederland waar dit veelvuldig aan bod komt.
Ademhaling
De ademhaling wordt gezien als de eerste basiszuil binnen de yoga. Zonder een correcte ademhaling, kunnen lichamelijke processen niet goed hun werk doen, maar staat dit ook het doen van de oefeningen deels in de weg.
De ademhalingsoefeningen hebben hun invloed op de bloedsomloop, de bloeddruk en zelfs op het reguleren van bepaalde hormonen. Zogenoemde ‘geluks- of ontspanningshormonen’ worden dankzij een juiste ademhaling meer afgescheiden. Dit leidt op zijn beurt tot een diepere ontspanning en meer helderheid in het hoofd.
Meditatie
Het mediteren tijdens een yogasessie heeft als doel de focus dieper naar binnen te keren. Het concentreren op het eigen lichaam, de hartslag en ademhaling, zorgen voor een zodanige verschuiving van aandacht, dat er lichamelijke reacties optreden. Hormonen en neurotransmitters die heilzaam zijn voor ons lichaam – serotonine, endorfine, dopamine, GABA – worden dankzij het meditatieproces in hogere concentraties afgegeven. Dit heeft behalve een pijnstillend effect ook de werking dat stresshormonen in hoge mate worden afgebroken. De afbraak van stresshormonen speelt een belangrijke sleutelfunctie in de vermindering van vele gezondheidsklachten. Lichaam en geest komen dankzij mediatie (en ademhaling) in een bepaalde modus terecht die een algeheel helend effect teweeg brengt. Dit is tijdens een sessie maar met name daarna voelbaar.
Lichaamshoudingen
De lichaamshoudingen zijn er op berust meer souplesse, flexibiliteit, kracht en uithoudingsvermogen te verkrijgen. Dit gebeurt aan de hand van rek- en strekoefeningen die het lichaam in ongewone houdingen forceert. Tijdens de oefeningen worden spieren en bindweefsel opgerekt en wordt het kraakbeen gesmeerd.
Het aannemen van de houdingen verloopt in langzame gecontroleerde bewegingen. Afhankelijk van iemands lenigheid, dient er te worden afgetast hoe ver iemand in een oefening kan gaan. Voorzichtigheid is geboden, door te luisteren naar het lichaam wordt de kans op blessures op die manier tot een minimum beperkt.
Wanneer je uit een bepaalde lichaamshouding komt, zul je merken dat dit een gevoel van ontspanning en pijnstilling teweegbrengt. De spieren, pezen en bindweefsel komen na de oefening in hun normale stand terecht wat als een prettige ervaring voelt.
Naar mate yoga vaker wordt gedaan wordt het lichaam sterker. Gewrichtsproblemen, bot- en spierverzwakking die optreden naarmate we ouder worden, worden dankzij yoga vertraagd, stilgelegd en soms zelfs teruggedraaid.
Yoga Nidra, een unieke speler in het yogaveld
Yoga Nidra is een apart stroming binnen de yoga en bezig aan populariteit te winnen in Nederland. Het is een yogavorm waar geen lichaamshoudingen aan te pas komen. Tijdens een Yoga Nidra sessie lig je ontspannen op de rug met de ogen dicht. Terwijl je ligt, zal de yogaleraar beginnen te spreken op een bepaalde manier.
Gesproken instructies
Aan de hand van gesproken instructies wordt je op ‘reis’ meegenomen.
Deze instructies hebben het vermogen het onderbewustzijn aan te spreken, zonder dat je dit door hebt. Het doel is om op deze manier af te dalen naar diepere bewustzijnslagen. Dit kan in minder dan 15 minuten worden bereikt, afhankelijk van de kwaliteit van de instructies. Wanneer de diepere lagen bereikt worden, treedt er een kettingreactie op. Diepe ontspanning (dieper dan tijdens het slapen) zorgt voor een snelle afbraak van stresshormonen. Die afbraak resulteert in nog meer ontspanning, maar ook in de afgifte van heilzame hormonen. De heilzame hormonen hebben op hun beurt, positieve effecten op het zenuwstelsel, organen, andere hormoonklieren, de bloedsomloop en het bloedvatenstelsel. Na een Yoga Nidra sessie voel je je uitgerust, fris en verkwikt. De ontspannende werking blijft ook lang na een sessie aanhouden. Een sessie van een half uur a 45 minuten, staat gelijk tot vier uur diepe slaap.
Klachten
Veel mensen met slaaptekorten hebben baat bij Yoga Nidra. Behalve dat zij extra diepe slaap ervaren tijdens een sessie, merken zij bovendien dat het normale slaappatroon ook verbetert.
Naast slaapproblemen is Yoga Nidra bij een breed scala aan klachten inzetbaar:
- Nervositeit
- Neerslachtigheid en depressiviteit
- Sluimerende angst
- Hoofdpijn
- Weinig concentratie en focus
- Besluiteloosheid
- Gebrek aan energie
Door met regelmaat aan Yoga Nidra te doen zal er in het dagelijks leven meer ontspanning, energie en helderheid worden ervaren. Dit gaat gepaard met de reductie van eventuele aanwezige klachten.
Ontdek de werking van Yoga vanuit huis
Het doen aan Yoga Nidra is laagdrempelig, aangezien het geen lenigheid of uithoudingsvermogen vereist. Dankzij het opbouwende effect, zal de uitwerking bij regelmatige toepassing nog meer op de voorgrond gaan treden. Het grote voordeel van Yoga Nidra, is dat het geheel eenvoudig vanuit huis te doen is. Via gecertificeerde thuiscursussen is men in staat dit sinds kort in de vertrouwde omgeving naar wens toe te passen. De Happy with Yoga Academy biedt een volledige Yoga Nidra thuiscursus voor iedereen die direct de vele gezondheidsvoordelen wilt ervaren.