Wat is yoga in zijn algemeen?
Het woord ‘yoga’ heeft meerdere betekenissen en interpretaties.
De meest letterlijke vertaling komt neer op ‘eenheid’ of ‘verenigen’ en hier ligt de focus met name in het oosten op.
Yoga vindt zijn oorsprong ruim 5000 jaar geleden in India – maar ook in andere oosterse culturen – en heeft daar een eeuwenoude en diepgewortelde traditie en geschiedenis.
Yoga is in de oosterse culturen verweven met tradities, (respectvolle) omgangsnormen, cultuur, innerlijke wijsheid en religie.
De interpretatie van yoga laat zien dat dit plaats-, persoons- en ook tijdsgebonden is.
In algemene zin komt de betekenis van yoga neer op het beheersen van de ademhaling – door middel van ademhalingstechnieken, het onder controle krijgen van lichaam en geest door lichamelijke oefeningen gecombineerd met een sterke focus. De toepassing van yoga en met name de herhaling er van, zou resulteren in meer verbondenheid.
Het dichterbij jezelf komen, bezinning, respect voor jezelf hervinden en meer zelfreflectie zouden voor meer innerlijke rust en kracht zorgen. Iets wat op zijn beurt weer resulteert in minder stress en meer geluk in sociale contacten en een betere focus tijdens alledaagse bezigheden.
Yoga in het westen
Eind negentiende eeuw werd yoga geïntroduceerd in het westen en is sindsdien blijven groeien in populariteit.
Vooral sinds de jaren 1960 is yoga op breed niveau bekend en toegankelijk geworden.
Steeds meer mensen beginnen te ontdekken dat yoga niet gebaseerd is op bijgeloof, maar daadwerkelijk een merkbaar middel is een breed scala van klachten.
Zowel in west Europese landen als in de meer ‘progressieve’ staten van Amerika, is een ontwikkeling te zien waarin yoga via verschillende wegen terrein wint. Naast de vele yogascholen die zich hebben gevestigd, zijn er ook uitwisselingsprogramma’s voor studenten en andere geïnteresseerden opgezet, om mensen met in name in India de zekere essentie van yoga te laten ervaren. Deze programma’s hebben er voor gezorgd dat er steeds meer kennisoverdracht plaats vindt naar westerse landen. Dit heeft geresulteerd in een ‘westerse kijk en benadering’ op en van yoga, waar cursussen, opleidingen en oefeningen zijn door vormgegeven.
Populaire vormen van yoga die worden beoefend zijn Hatha en Raja yoga. Een relatief nieuwe en nog ietwat onbekende vorm – Yoga Nidra – is in Nederland aan een opmars bezig. De vraag naar deze vorm van yoga is de afgelopen jaren flink gestegen in Nederland en dit is iets wat zich vertaalt naar het aantal scholen die Yoga Nidra aan beginnen te bieden.
Wetenschappelijk onderzoek
De afgelopen twee decennia hebben wetenschappers tal van onderzoeken gedaan naar de meetbare gezondheidseffecten van deze techniek(en), gecombineerd met verslagen van de subjectieve ervaring van deze groepen respondenten. Bij nagenoeg alle respondenten werd er een positieve correlatie gezien in de gemoedstoestand, wat zich baseerde op een betere stemming en meer rust in het hoofd en lijf. De resultaten die door middel van EEG scans gemeten waren lieten zien dat de bloeddruk als hartslag waren verlaagd en er meer bloed was gestroomd naar de prefrontale cortex in de hersenen – het gebied wat onder andere betrokken is bij besluiten nemen, sociale interactie, emoties, plannen enzovoorts.
Uit onderzoeken waar bloed voor en na de yoga sessies waren afgenomen, werd geconstateerd dat bij meer dan 80% van de deelnemers de spiegels van stresshormonen (cortisol, adrenaline, noradrenaline) significant waren verlaagd.
Dankzij deze onderzoeken, maar ook door goede mond-tot-mond reclame, wordt yoga steeds meer geaccepteerd en gezien als iets wat daadwerkelijk kan helpen bij stress en andere psychische klachten.
Naast vrouwen weten ook mannen in westerse landen steeds vaker hun weg naar de yogaschool te vinden en zien we dat scholieren en adolescenten steeds meer aan yoga doen naast of ter vervanging van hun reguliere sport.
Onderwijs
Met name studenten melden dat ze dankzij het toepassen van yoga een langere ‘endurance’, oftewel een langere concentratieboog ervaren. Meer rust in het hoofd zorgt er voor dat ze makkelijker nieuwe lesstof oppikken maar ook beter onthouden. Het eigen maken nieuwe lesstof gebeurt makkelijker, met name omdat studenten sneller in staat zijn om verbanden te zien en te leggen.
De toename van energie, alertheid en tegelijkertijd het ervaren van rust en kalmte, laat zien dat studenten betere prestaties beginnen te leveren wanneer yoga herhaaldelijk wordt toegepast. Het meer ervaren van plezier en daarmee een verhoogde interesse dragen op hun beurt ook bij aan het sneller begrijpen van nieuwe materie.
De resultaten die studenten dankzij het doen van yoga laten zien is iets wat een hoop onderwijsinstellingen enthousiasmeert.
Zo is yoga al op scholen in verscheidene landen een vast onderdeel van het curriculum geworden. Kinderen krijgen dagelijks, of een aantal keren in de week, yoga oefeningen voorgeschoteld die ze moet helpen meer rust en een betere focus te verkrijgen. Deze scholen rapporteren behalve een toename in betere schoolprestaties, ook een toename van meer sociale cohesie wat gepaard gaat met minder agressiviteit en minder pestgedrag.
Kinderen die van jongs af aan met yoga in aanraking komen zouden in hun volwassen leven niet alleen beter presteren op de werkvloer, maar ook socialer actief zijn, meer zelfvertrouwen hebben en meer doen aan zelfontplooiing.
Ontdek hoe stressgerelateerde klachten kunnen worden opgelost
Hoewel het evident is dat yoga kan voorzien in een betere psychische en lichamelijk gezondheid, is men nog niet heel erg bekend met het idee dit zelf thuis aan te leren.
Ondanks de toename in bekendheid en populariteit van yoga, is er een aanzienlijke groep mensen die wel zou willen, maar door meerdere drempels nog niet die eerste stap maakt naar een yogaschool. Gebrek aan tijd is een belangrijke factor, maar ook het kostenplaatje dat bij een abonnement of strippenkaart op een yogaschool van toepassing is, is een reden om het te laten.
Echter melden steeds meer mensen dat het tijd- en kostenplaatje steeds minder opweegt tegen de voordelen en voldoening die ze uit regelmatige yoga sessies halen.
Een meer laagdrempelige- en kostenefficiënte manier om de vruchten te plukken van yogatechnieken is door middel van dit zelf thuis te doen.
Naast bovengenoemde voordelen heeft de cursus Yoga Nidra het grote pluspunt dat er bij deze manier van yoga geen houdingen hoeven worden aangenomen, maar men ontspannen ligt en instructies opvolgt. Instructies die voor meer innerlijke rust en balans zorgen die hun doorwerking hebben lang nadat een sessie is gedaan.
In de Yoga Nidra cursus van Rolf van Baalen wordt deze vorm van yoga aangeboden en is uitstekend geschikt voor mensen die kennis willen maken met yoga of voor mensen die deze vorm naast andere vormen van yoga willen toepassen.