Anti stress yoga

Stress onder de bevolking levert de maatschappij een steeds grotere last en kostenpost op.  We zijn gemiddeld meer stress gaan ervaren, binnen en buiten het werk om. En ondanks de toename van vrije tijd ziet de farmaceutische industrie een blijvende groei in de afname van slaaptabletten, ontzenuw- en ontspanningsmiddelen.

De oorzaak is voor vele wetenschappers duidelijk: de toegenomen maatschappelijke en sociale druk zorgen voor spanning. Social media, extra prestatiedruk op de werkvloer, maar ook keuzestress m.b.t. uiteenlopende onderwerpen zetten het zenuwstelsel aan tot extra alertheid en activiteit.

Het verlichten van reeds aanwezige spanning én het voorkomen van nieuwe stress is de heilige graal in het terugwinnen van balans. Dit is echter geen gemakkelijke opgave blijkt uit jarenlange onderzoeken en observaties. Een bepaalde levensstijl, ‘denkstijl’ of karaktereigenschappen kunnen voor een oneindige vicieuze cirkel zorgen. Langdurige stress kan op zichzelf een veroorzaker en een katalysator worden voor andere klachten. Zo gaan aandoeningen als depressiviteit, angsten en burn-out, nagenoeg altijd gepaard met een teveel aan stress.

Stress in het kort

Een kloppend hart, zweethanden, oppervlakkige ademhaling, zenuwen; iedereen is bekend met de symptomen van stress. Deze verschijnselen zijn normaal en niet per definitie slecht. Stress helpt ons onder andere om ’s ochtends op te kunnen staan, alert te zijn in het verkeer en te presteren wanneer de situatie daar om vraagt. Stress helpt ons te beschermen en dus te overleven.

Stress kan dus gezien worden als een behulpzaam en gezond reactief vermogen. Het verandert echter wanneer stress de overhand krijgt. Teveel en langdurig, ook in situaties die geen stress vereisen. Wanneer we ons in tijden van rust en veiligheid gespannen blijven voelen, is de regulering van hormoonklieren uit balans met als gevolg dat ontspannen steeds moeilijker wordt. De terugkeer naar een gezonde en natuurlijke regulatie is helaas niet altijd eenvoudig.

Hoe stress aan te pakken?

Bij acute stress is het belangrijk de stress veroorzakende factoren (stressoren) zoveel mogelijk te vermijden. Eliminatie van zoveel mogelijk stressoren is een essentiële eerste stap. De rust en ontlading opzoeken in de natuur, sport of bijvoorbeeld klassieke muziek kan een duw in de goede richting geven. Helaas zijn dit soort opties niet altijd haalbaar dan wel effectief. Een veeleisende baan of een niet-constructieve relatie zijn nu eenmaal niet makkelijk aan te ontsnappen. Verder kunnen mensen met chronische stress ook tijdens bijvoorbeeld hun vakantie last blijven houden van spanningen. De bijnieren blijven stresshormonen afvuren, waar helaas weinig direct aan te doen is.

Toch gelden structuur, voeding, beweging en buitenlucht als de basis van een evenwichtige levensstijl dat in staat is met stress om te gaan.

De belangrijkste basismaatregelen tegen stress op een rij:

• Vaste tijdstippen opstaan en naar bed gaan, ook zoveel mogelijk in de weekenden
• Voeding aan de hand van de schijf van vijf, met name magnesiumrijke producten
• Minimaal anderhalve liter water per dag, inclusief de theeën groen, gember, munt en kamille
• Zoveel mogelijk beweging (opstaan en korte wandelingen) en intensieve vormen zoals hardlopen, fietsen of fitness
• Zoveel mogelijk buitenlucht
• Vermijding van stimulerende middelen zoals cafeïne, drugs en alcohol
• Beperking van schermtijd, met name in de avonduren i.v.m. verstoring van het slaappatroon
  
  
  

Yoga en stress

Het mooiste om van stress af te komen en of te voorkomen, is via natuurlijke manieren. Yoga is in Westerse landen een groeiende activiteit wanneer het aankomt op het aanpakken van acute en chronische stress. Ondanks de vele aangetoonde wetenschappelijke onderzoeken moet yoga het vooral hebben van mond-tot-mondreclame. Een steeds breder publiek begint aan yoga met als belangrijke motivator minder spanningen te ervaren.

Het verschil tussen yoga en bijna alle andere lichamelijke activiteiten, is dat yoga een meditatief element bevat. Meditatie doet iets met het onderbewustzijn waardoor er lichamelijke processen in gang worden gezet die niet bewust aan te sturen zijn. Afhankelijk van de stroming vindt in bepaalde gradaties meditatie plaats. Uitgangspunt is: hoe meer de inzet van meditatie, hoe krachtiger de uitwerking van onderbewuste processen. Met dit gegeven kom je al snel uit bij ontspanningsyoga. Verscheidene stromingen waaronder Yin Yoga en Restorative Yoga zijn ontwikkeld om ontspanning in de hand te werken.

Wanneer het aankomt op stresseliminatie en het zo diep mogelijk laten ontspannen van lichaam en geest, is Yoga Nidra de aangewezen stroming. Deze atypische yogavariant heeft de grootst mogelijke dieptewerking dankzij de volledige inzet van het onderbewustzijn. Yoga Nidra onderga je door te liggen en te luisteren. Dit is voor sommigen moeilijk voor te stellen, maar de resultaten die behaald kunnen worden dankzij deze ‘ passieve yoga’ zijn veelbelovend.

Yoga Nidra

Ondanks de relatief korte periode dat Yoga Nidra in Nederland is, is het hard op weg naar één van de meest beoefende stromingen te worden. Steeds meer studio’s en scholen bieden Yoga Nidra in zijn volledige vorm aan en ook het online aanbod groeit gestaag mee. De populariteit is te verklaren door de snelle en lang aanhoudende gezondheidseffecten alsmede de laagdrempeligheid van de uitvoering.

Yoga Nidra onderga je door simpelweg op de rug te liggen en de instructies ‘op te volgen’ van de yogadocent. Deze instructies bevatten bewuste opdrachten zoals het aanpassen van de ademhaling, maar ook onderbewuste boodschappen. Tijdens de gehele sessie wordt er niet bewogen of anderzijds bewuste handelingen gedaan. Terwijl de instructies zich elkaar opvolgen, gebeurt er iets met de hersenactiviteit. Het bewustzijn begint naar diepere lagen weg te zakken, de sensatie van het lichaam verandert en de ontspanning neemt toe. De hersenen vertonen andere golflengten, namelijk de delta- en thèta frequentie. Deze type frequenties ontstaan wanneer er sprake is van een staat van trance, meditatie of diepe slaap. Je ondergaat een onbewust passief meditatief proces dat op zijn beurt een aantal lichamelijke reacties in gang zet. Zo wordt de bloeddruk verlaagd en worden stresshormonen geneutraliseerd. Het neutraliseren van stresshormonen gebeurt met een grotere effectiviteit en in een veel hoger tempo dan tijdens de normale slaap. Verder scheiden bepaalde hormoonklieren een aantal hormonen af die zeer prettig en bevorderlijk voor de gezondheid zijn.
Een cocktail van endorfine, dopamine, GABA, oxytocine en serotonine worden afgegeven in het bloed. Deze stoffen zijn onder andere goed voor het kalmeren van het zenuwstelsel, het bestrijden van pijnsensatie, het herstellen van weefsels en het je goed en stabiel laten voelen.

De effecten zijn tijdens maar ook lang na een sessie merkbaar. Het regelmatig doen aan sessies kan goed helpen bij het structureel op peil houden van de bloeddruk. Op die manier wordt je  op een gegeven moment weerbaarder tegen stress waardoor de aanmaak van nieuwe stresshormonen minder wordt. Verder kunnen klachten die voortkomen uit stress een halt toegeroepen worden en soms zelfs verdwijnen:

• Hoge bloeddruk
• Slaapproblemen
• (sluimerende) Spanningen
• Depressiviteit
• Rusteloosheid
• Angsten
• Burn-out
• Huidproblemen
• Energiegebrek
• Besluiteloosheid
• Spijsverteringsproblemen
  
  
  

Yoga Nidra op ieder gewenst moment

Yoga Nidra is vanwege de manier van uitvoeren zeer laagdrempelig. Lenigheid, ervaring of mate van inzicht zijn niet vereist. Ook onder studenten is het een zeer krachtig middel gebleken om stress de baas te worden. In de beginfase is regelmatige herhaling (tenminste drie keer perk week) belangrijk om de hormonale balans terug te krijgen. Daarna kan Yoga Nidra naar behoefte worden toegepast ter onderhoud.

Het online programma van de Happy with Yoga Academy staat hoog aangeschreven en is op dit moment in prijs verlaagd. De opbouw van de cursus neemt je eenvoudig aan de hand en laat je steeds dieper de effecten ervaren. Yoga Nidra is er voor iedereen die (teveel) stress ervaart, aangrenzende klachten heeft en voor degene die zich gewoon prettiger in hun dagelijks leven willen voelen.