Wat is het effect van yoga op het lichaam en hoe manifesteert dit zich? Yoga wordt met name in Westerse landen steeds vaker ingezet om aan uiterlijke kernmerken van het lichaam te werken. Om af te vallen, maar nog meer om spieren langer en strakker te maken. Het lichaam wordt op den duur ‘leaner’, krijgt meer spierdefinitie en voelt bovendien flexibeler en krachtiger.

Met name de lange termijn effecten zijn zeer bemoedigend te noemen. Zo nemen uithoudingsvermogen, explosiviteit, evenwicht en souplesse toe. Tegelijkertijd zorgt yoga voor een bevordering van geestelijke vermogens. Zo nemen helderheid, oplossend vermogen en besluitvaardigheid toe en verbetert de algehele stemming.

Waarom yoga?

Yoga is een eeuwenoude techniek en nagenoeg de enige activiteit die zo lang na het ontstaan nog steeds wordt gepraktiseerd. De grondleggers in India keken fenomenen in de natuur af en bootsten deze na door ze in lichamelijk houdingen en ademhalingstechnieken om te vormen. Nagenoeg alle houdingen zijn gebaseerd op dierlijke bewegingen en danken hun naam dan ook aan dergelijke dieren. Denk aan de kat, de neerwaartse hond, de cobra, de adelaar enzovoorts. Daarnaast heeft met name het insectenrijk model gestaan voor de ademhalingstechnieken. Door de ademhaling zodanig te beïnvloeden, zouden giftige en overige afvalstoffen worden afgevoerd maar ook meer innerlijke rust verkregen worden. Yoga is ontwikkeld om meer in verbinding met de natuur te staan. Degene die yoga beoefenen weten dat dit zich vertaald naar meer verbinding met jezelf te voelen én als gevolg daarvan meer verbinding met anderen.

Dankzij de globalisering heeft yoga ook het Westen weten te bereiken. Sinds de jaren 1960 maakte yoga een grote groeispurt door en sindsdien blijft de aanwas van nieuwe yogi doorzetten.
De afgelopen zestig jaar is het imago van yoga flink aan verandering onderhevig geweest. In het begin werd het als iets spiritueels en religieus opgevat dat interessant was voor de meer ‘zweverige’ types. Mede dankzij allerlei wetenschappelijke onderzoeken is er veel bekend geworden over de vele gezondheidseffecten. Dit is door de tijd heen een bredere doelgroep aan gaan spreken. Vanaf de jaren 1990 werd yoga ook steeds meer benaderd als een goed alternatief voor de sportschool. Veel beginnende yogi starten steeds vaker om meervoudige redenen aan yoga; afvallen en strakker krijgen van het lichaam en de positieve geestelijke effecten.

Effect yoga op lichaam

De gecontroleerde houdingen vragen zo nu en dan veel discipline en doorzettingsvermogen. Degene die wel is yoga hebben gedaan, weten hoeveel concentratie er soms bij komt kijken. Maar ook dat yoga hard werken en zweten kan zijn. De effecten komen uiteraard niet vanzelf. Maar bij regelmatige toepassing kun je positieve resultaten verwachten. Eén van de eerste dingen die je ervaart, is het vrijkomen van spanningen. De rekoefeningen en het jezelf forceren in ‘onnatuurlijke’ poses, laat blokkades en stress losweken met soms een emotionele ontlading. Dit zorgt voor het voelen van ontspanning, het stillen van eventuele pijn en het rustiger worden van het hoofd.

Er is een breed scala aan oefeningen welke in verschillende categorieën kunnen worden ingedeeld.
Iedere categorie heeft een ander effect op lichaam en geest.

In zijn totaliteit bevorderen de oefeningen de volgende aspecten:

• versoepeling van het kraakbeen
• verlenging van spieren
• toename spierkracht
• versoepeling van pezen
• elastischer maken van het bindweefsel
• toename mobiliteit botten
• toename dichtheid botten
• verbranding van calorieën
• verbeterde doorbloeding van de huid
• strakkere vormgeving van de huid
  
  
  
  
  

Waar te beginnen met yoga?

De populariteit van yoga uit zich onder andere in het grote aanbod. Door het hele land zijn er talloze yogastudio’s te vinden en is er een groeiend aantal online aanbieders. Het beste leer je yoga door dit in de studio te doen met een docent die goed aanstuurt en begeleidt. Sinds de coronamaatregelen hebben steeds meer cursisten echter behoefte aan een online programma. Bij online yoga is het raadzaam goed uit te zoeken hoe de kwaliteit gewaarborgd is. Er is namelijk relatief veel materiaal dat niet door yoga docenten is ontwikkeld. Dit is te ondervangen door te letten op licenties en keurmerken.

Een goed aangeschreven online programma voor beginners is de Basiscursus stap-voor-stap van de Happy with Yoga Academy. Deze cursus is door de ervaren yogi Rolf van Baalen en Melanie Poldervaart ontwikkeld en behandelt alle facetten van de yoga. Je leert stapsgewijs de basiselementen eigen te maken en dit door de tijd heen uit te bouwen. Bovendien wordt de cursus regelmatig voorzien van updates die inbegrepen zijn bij de totaalprijs.

Geestelijke effecten

Yoga is een activiteit waarbij lichaam en geest als één worden gezien en benaderd. De effecten zijn dan ook op meerdere vlakken merkbaar. De geestelijke effecten zijn in tegenstelling tot iedere andere vorm van sport, significant te noemen. De cumulatieve (opstapelend) opbrengst heeft een lange termijn werking die van invloed is op het algeheel welbevinden. Veel cursisten geven dan ook aan dat yoga een ‘verslavende’ werking heeft doordat ze zich blijvend goed er door voelen.

Afhankelijk van de yogavorm wordt er op verschillende manieren gewerkt aan het mentale aspect. Hoewel iedere vorm van yoga dus goed is voor de geest, zijn het met name de ontspanningsyoga die hier hoog op inzetten. Ontspanningsyoga zijn speciaal ontwikkeld om mentale vermogens te bevorderen, lichamelijk herstel te ondersteunen, en te helpen bij ontspanning en de gemoedstoestand.

Het yin-yang principe in de yoga gaat uit van balans. Ontspanningsyoga vervullen enerzijds een belangrijke rol als tegenhanger van een intensieve yogavorm. Anderzijds staan ontspanningsyoga op zichzelf, en kunnen ze van toegevoegde waarde zijn om te helpen bij genoemde geestelijke effecten.

Een onconventionele vorm van yoga die hier in het beste voorziet, is Yoga Nidra. Anders dan bij andere yogavormen, komen er bij Yoga Nidra geen lichamelijke houdingen aan bod. De werking vindt plaats doordat er gelegen en geluisterd wordt. De docent draagt bepaalde instructies aan, die het vermogen hebben het onderbewustzijn zodanig te beïnvloeden, dat er passieve meditatie ontstaat. Een uiterst diepe ontspanning vindt er vervolgens plaats, welke gepaard gaat met een reeks lichamelijke reacties. Zo worden stresshormonen geneutraliseerd en vindt er afgifte plaats van een aantal gezonde hormonen, te weten: endorfine, dopamine, GABA, oxytocine en serotonine.
Behalve een diepe fysieke en mentale ontspanning nemen helderheid en energie toe. De vrijgegeven hormonen zorgen voor een verlaging van de bloeddruk en bevorderen lichamelijk herstel, pijnbestrijding en het vermogen je goed en gelukkig te voelen.

Bij regelmatige beoefening van Yoga Nidra kunnen stress gerelateerde klachten hun voedingsbodem verliezen en zodoende worden teruggedrongen:

• Hoge bloeddruk
• Angsten
• Depressie
• Nervositeit
• Benauwdheid
• Slaapproblemen
• Energiegebrek
• Problemen met spijsverteringsorganen
  
  
  

Voor wie is Yoga Nidra?

Yoga Nidra is de meest laagdrempelige vorm van yoga, aangezien er geen ervaring of lichamelijke flexibiliteit voor nodig is. Het is geheel eenvoudig om te doen en kan bovendien niet fout uitgevoerd worden. Het is namelijk een volautomatisch proces dat het onderbewustzijn ondergaat. Een bijkomend voordeel is dat het makkelijk vanuit huis op ieder gewenst moment van de dag kan worden gedaan. Probeer Yoga Nidra de eerste maand twee a drie keer per week om te zien hoe de effecten zich ontvouwen. Daarna kan je naar behoefte de sessies toepassen.

Op dit moment is de online Yoga Nidra cursus van de HWA in prijs verlaagd. De totale cursus is onbeperkt toegankelijk voor €37,00  (voorheen €87,00) met updates en bedenktermijn inbegrepen.