Yoga nidra voor slapen

Een goede nachtrust is essentieel voor het optimaal functioneren van lichaam en geest. Voor degene die kampen met slaapproblemen, weten wat voor een ondermijning dit voor het welbevinden kan betekenen. Zo leidt dit onder andere tot een verslechtering van de concentratie en weinig energie, maar ook tot een verstoring van de stemming en spijsvertering. Steeds meer beginnend yoga beoefenaars kiezen voor Yoga Nidra wanneer er slaapproblemen in het spel zijn. Deze vorm van yoga is toegespitst op het elimineren van stress en lichaam en geest te voorzien van stoffen die bevorderend zijn voor ontspanning en geluk.

Wat is Yoga Nidra?

In Nederland is deze yogavorm nog maar relatief kort geleden geïntroduceerd. Ondanks de terughoudendheid van een hoop yogi in de begin, heeft Yoga Nidra een snelle groei doorgemaakt. Steeds meer yogastudio’s zijn Yoga Nidra toe gaan voegen aan hun lessenbestand en het aantal docenten blijft meestijgen. Yoga Nidra is anders dan de gemiddelde yogavorm, maar heeft inmiddels zijn plek verovert met vele enthousiaste beoefenaars.

De term Yoga Nidra komt vanuit het Sanskriet, en betekent vrij vertaald ‘slaap yoga’, soms ook wel aangeduid als ‘slaap van de yogi’s’. Het heeft een niet gangbare wijze van yoga beoefenen. In plaats van lichamelijke houdingen aan te nemen en te strekken, lig je bij Yoga Nidra volledig stil. Gedurende de sessie wordt er dus uitsluitend op de rug gelegen en geluisterd naar de stem van de docent.

De docent geeft instructies af die het onderbewustzijn bereiken. Het onderbewustzijn wordt hierdoor geïnstrueerd mee te gaan met de suggestie van de opdrachten. Ongemerkt heeft dit als effect dat de zintuigen anders beginnen waar te nemen en dat je bewustzijnsniveau afdaalt. Dit werkt ontspanning en helderheid in de hand en zet een meditatie proces in gang.

Lichamelijke reacties Yoga Nidra

Het meditatie proces zet een aantal dingen in het lichaam in werking. Allereerst zijn er de waarneembare fysiologische veranderingen. De bloeddruk daalt, de ademhaling en hartslag vertragen en de hersenen produceren andere hersengolven. Minder waarneembaar zijn de veranderingen op hormonaal en neurologisch gebied. Stresshormonen – met name cortisol – die rondcirculeren in de bloedbaan worden geneutraliseerd en geëlimineerd. Dit gebeurt met een dusdanige snelheid; tijdens een sessie wordt er meer stress opgeruimd wordt dan tijdens de normale slaap.

Verder worden hormoonklieren gestimuleerd om hormonen af te scheiden die heilzaam zijn voor de gezondheid. De belangrijkste zijn: endorfine, dopamine, GABA en oxytocine. Deze cocktail aan stoffen hebben een zeer gunstige uitwerking op het ontspannen, het minder ervaren van pijn, het vermogen je goed en gelukkig te voelen en voor de geestelijke scherpte en energie.

Daarnaast zorgt het kalmerende zenuwstelsel voor een verandering in bepaalde neurotransmitters. De bekendste en één van de meest belangrijke is serotonine. Deze signaalstof zou voor een groot deel betrokken zijn bij de regulering van de stemming. Tijdens Yoga Nidra wordt de concentratie van serotonine verhoogd, waardoor er meer van deze stof tussen zenuwcellen wordt doorgegeven. Dit zou een anti-depressieve uitwerking hebben, met name wanneer dit gebeurt in de frontaal kwab van de hersenen.

Yoga Nidra voor slapen

Lichaam en geest komen dankzij de inzet van het onderbewustzijn in een diep ontspannen staat terecht. Deze mate van ontspanning wordt overigens niet bereikt met andere yogavormen.
De kalmerende werking die het uitoefent op zenuwstelsel en hormoonstelsel, zetten een natuurlijk herstel in gang. Dit herstel maakt dat de dag- en nachtcyclus zich zeer weer normaal gaan gedragen. Met andere woorden, het ritme van dag en nacht krijgt een reset mede doordat cortisol en melatonine zich natuurlijker beginnen te verhouden. Hierdoor word je in de loop van de avond slaperig genoeg om in slaap te vallen maar ook door te slapen.

Zowel problemen met inslapen, doorslapen en de kwaliteit van slaap worden aangepakt. De uitwerking van Yoga Nidra brengt je als het ware terug naar een balans die van nature bij je past. Als gevolg reageert het slaappatroon op de nieuwe hormonale verhoudingen.

Tijdstip Yoga Nidra voor slapen

Mensen met slaapproblemen doen er verstandig aan Yoga Nidra in de avond toe te passen. De ontspanning helpt de dag af te bouwen en makkelijker in slaap te vallen. Overigens kan Yoga Nidra prima in de ochtend of middag worden gedaan. De effecten houden dankzij de hormonen lang aan en zorgen in de avond voor het vatbaarder worden voor de slaap. Het is per persoon afhankelijk hoe Yoga Nidra op ieder tijdstip ervaren wordt. Experimenteer daarom af en toe met een ander tijdstip om te zien hoe dit zijn uitwerking heeft.

Waar is Yoga Nidra nog meer goed voor?

Yoga Nidra staat bekend om het effectief bestrijden van stresshormonen en het bevorderen van de ontspanning.  Mensen met verstoringen in de slaap reageren hier positief op met als gevolg meer energie en helderheid gedurende de dag. De dieptewerking van Yoga Nidra strekt echter verder dan het alleen verkrijgen van meer ontspanning. Het terugdringen van het teveel aan stress heeft vaak meerdere effecten. Zoals onderzoek steeds meer aantoont, is stress in significant veel gevallen de veroorzaker van andere aandoeningen. Mentale klachten zoals angst, depressie en burn-out, maar ook lichamelijke uitingen zoals huidklachten, verstoring van de haargroei, aderverkalking en problemen met de spijsvertering.

Naar schatting loopt meer dan de helft van de inwoners van Westerse landen rond met een teveel aan stresshormonen. Uiteenlopende klachten die hieruit volgen én in stand worden gehouden doordat stress vaak niet kan worden verminderd. Bij regelmatige Yoga Nidra beoefening wordt het stressniveau op een gezond peil gehouden. Overschotten worden weggewerkt, maar de aanmaak van nieuwe stresshormonen wordt ook meer voorkomen. Dit komt doordat het zenuwstelsel meer kalmte ervaart en dus minder heftig zal reageren op soortgelijke situaties. Het gevolg is dat er voor langere termijn een goede en acceptabele verhouding van cortisol en gezondheid bevorderende hormonen in het bloed zit.

Het wegvallen van stress betekent vaak het wegvallen van de voedingsbodem van andere klachten.
Het natuurlijke lichamelijke herstel krijgt daardoor steeds meer vrij spel en zorgt naast die vermindering ook voor een toename in vitaliteit.

De volgende klachten kunnen dankzij Yoga Nidra worden verlicht of verholpen:

• Depressie
• Angst
• Burn-out
• Hoge bloeddruk
• Ademhalingsproblemen
• Trauma
• Verminderde helderheid
• Verstoring energiehuishouding
• Spijsverteringsklachten
• Verslechtering huid, haar, nagels
  
  
  
  

Hoe en waar Yoga Nidra toepassen?

In steeds meer yogastudio’s is het tegenwoordig mogelijk Yoga Nidra sessies te volgen. Dit kan van tijd tot tijd gedaan worden, echter wordt er voor de effectiviteit aangeraden dit structureel te doen. Een minimum van drie keer per week, zeker de eerste paar maanden, is raadzaam voor de opbouw en het bereiken van de gezonde hormonale balans. Nadat de eerste maanden zijn vertreken en de effecten hebben zich verankerd, kan er afgebouwd worden. Een hoop yogi’s doen bijvoorbeeld alleen aan Yoga Nidra naar behoefte.

Een minimum van drie keer per week naar de studio kan soms lastig haalbaar zijn m.b.t. tijd maar ook kosten. Als alternatief zijn er tegenwoordig ook online Yoga Nidra programma’s die je tegen een lagere prijs thuis dezelfde resultaten laten behalen. Het voordeel is dat er op ieder gewenst moment een sessie gedaan kan worden. Het enige dat er voor nodig is, is een rustige, verduisterde ruimte en een bed of bank.

Kanttekening bij online yoga is dat er een hoop materiaal bestaat zonder keurmerken en of licenties. Hierdoor is het verleidelijk een cursus aan te schaffen die niet aan de standaarden voldoet en dus minder effecten teweegbrengt.
Het programma van de Happy with Yoga Academy biedt een kwalitatieve online cursus aan. De cursus bevat een opbouw bestaande uit meerdere lessen en wordt voorzien van een E-book en ongelimiteerde toegang. De ontwikkelaars – Rolf van Baalen en Melanie Poldervaart – zijn beide ervaren en gecertificeerde yoga instructeurs. Bovendien is er momenteel een korting van kracht op het algehele programma.