Yoga tegen depressie? Hoe je het herkent en wat je er aan kunt doen

Yoga tegen depressie


Depressie of depressiviteit is de afgelopen decennia uitgegroeid tot een serieuze volksziekte. Verschillende taboes zijn doorbroken rondom dit begrip en er is veel meer aandacht voor gekomen. Nog maar kort geleden – pakweg veertig jaar terug – werd depressie niet erkend als ziekte en ‘bestond’ het simpelweg niet.

Sinds die tijd zijn er grote sprongen gemaakt in het onderzoeken van deze aandoening. De oorzaken, de effecten op de hersenen, de gevolgen voor iemands alledaagse leven en vooral de oplossingen zijn grootschalig onderzocht. Reguliere behandelingen zoals cognitieve gedragstherapie, psycho-medicatie, schematherapie, groepstherapie, elektroshock therapie enzovoorts zijn bewezen effectief gebleken.

depressie man

Grote groepen mensen met de diagnose depressie worden via de huisarts doorverwezen naar een GGZ instelling, waar zij in bijna alle gevallen één of een combinatie van bovenstaande krijgen aangeboden.

Een (klein) deel hiervan reageert enigszins positief op zulk soort behandelingen. Een grotere groep echter, rapporteert te weinig of geen verbetering. Veel academici zijn geïntrigeerd geraakt waarom het succesratio – van patiënten die lijden aan een depressie en geholpen worden via een GGZ instelling – zo laag is.

Om bovenstaande enigszins te verklaren is het belangrijk om eerst te bekijken wat een depressie nu daadwerkelijk is. Verder is het belangrijk te begrijpen welke oorzaken hier aan ten grondslag kunnen liggen en welke methoden er nog meer voor handen zijn, wanneer het reguliere circuit geen uitkomst biedt.


Wat is een depressie?

Een depressie is een stemmingsstoornis en is een officieel erkende ziekte. Het psychodiagnostische handboek DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) beschrijft het verschijnsel depressie als een stoornis die tenminste twee weken aanhoudt. Met andere woorden, wanneer je stemming langer dan twee weken negatief afwijkt dan normaal, kan er sprake zijn van depressie. De meeste mensen met depressie zitten vaak veel langer vast. Dit kan variëren van weken, maanden, tot zelfs tientallen jaren.

Een depressie kan als een sluier over iemand heen trekken en iemand de alledaagse vreugde doen ontnemen.


Hoe herken je het?

Depressieve en neerslachtige gevoelens kunnen er langzaam en onopgemerkt insluipen. Doordat dit vaak een geleidelijk proces is, is het voor veel mensen lastig om te beseffen wanneer ze er in zitten. Een depressie is vooral te herkennen, doordat het vermogen om te genieten tot een dusdanig niveau is verminderd of helemaal weg is.

Onderstaande checklist kan mensen inzage geven in het mogelijk hebben van een depressie

  • Ik voel me meer dan de helft van de tijd somber
  • Ik merk dat ik minder plezier beleef aan dingen waar ik voorheen wel plezier aan beleefde
  • Ik merk dat ik minder energie heb dan vroeger
  • Ik slaap slechter dan normaal en ook de kwaliteit van slaap is minder geworden
  • Ik pieker meer dan dat ik eigenlijk zou willen
  • Ik heb (soms) moeite om de dag door te komen
  • Ik stel dingen langer en meer uit



Oorzaken

meisje depressie

Wetenschappers zijn er over uit dat de genetische gevoeligheid (genetic preposition) de grootst bepalende factor is voor iemand om in een depressie te belanden. Net als bij de overerving van genen die de kans op kaalheid en chronische ziekten aanzienlijk vergroten, is het bij depressie ongeveer ook zo.

Patiënten die bij een GGZ instelling gezien worden benoemen nagenoeg altijd tenminste één familielid dat ook lijdt of heeft geleden aan depressie. Naast erfelijke belasting is levensstijl ook een belangrijke factor. Mensen die over het algemeen ongezond(er) leven zijn vaak vatbaarder voor het krijgen van een depressie.

Aspecten van de levensstijl die de kans op depressie kunnen vergroten:

  • Te weinig lichaamsbeweging (minder dan 2,5 uur per week)
  • Te weinig gevarieerd eten a.d.h.v. de schijf van vijf
  • Te weinig slaap
  • Te weinig buitenlucht en zonlicht
  • Te weinig inname van vitamines en mineralen
  • Te weinig water drinken
  • (teveel) Roken
  • (teveel) Consumptie van alcohol
  • (teveel) Consumptie van cafeïne
  • (teveel) Voedsel dat transvetten (onverzadigde vetten) bevat
  • Een te hoge calorie-inname
  • Te lage inname van probiotica


Wat doet een depressie en welke gevolgen heeft het?

Een depressie is zichtbaar op hersenscans. Met een EEG (Elektro-encefalografie) kunnen de afwijkingen in hersenactiviteit in de prefrontale cortex worden waargenomen. Een depressie kan iemands leven zodanig beïnvloeden dat alledaagse dingen bemoeilijkt of onmogelijk worden. Werken maar ook meer eenvoudige dingen zoals boodschappen doen en omgaan met andere mensen kunnen een enorme opgaaf worden. Veel mensen beschrijven het leven met een depressie alsof de kleuren verloren zijn gegaan. Men voelt zich afgevlakt, minder verbonden met zichzelf en anderen. Een depressie kan voor iemand zodanig zwaar zijn dat men overgaat op suïcidale acties. Helaas is dit niet ongebruikelijk onder mensen met een depressie.

Welke oplossingen zijn er naast het reguliere circuit?

Buiten de GGZ behandelingen om is er een vrij groot scala van aanbieders die claimen depressie te kunnen verhelpen. Alternatieve therapieën zoals acupunctuur en holistische massages zijn niet bewezen werkzaam, al hoewel men hier wel goed op kan reageren.

Wat je zelf kunt doen tegen depressie

vrouw depressie buitenlucht beweging


Of je nu genetische aanleg hebt voor het ontwikkelen van een depressie of niet, het slim aanpassen van de levensstijl kan daadwerkelijk positieve veranderingen teweeg brengen.

Depressieve klachten kunnen verminderen maar ook zelfs worden voorkomen.

De drie belangrijkste zaken (de basis) om op orde te hebben:

  • Voldoende slaap (6 tot 8 uur per nacht, mag ook langer)
  • Voldoende lichamelijke inspanning (tenminste 2,5 uur per week)
  • Voldoende gevarieerde voeding met een calorie-inname die past bij leeftijd en geslacht

Wanneer deze drie factoren op orde zijn zal dit leiden tot een toename van energie, helderheid en vaak een algemene verhoging van levenskwaliteit. Hoewel bovenstaande een absolute must is voor eigenlijk iedereen om depressiviteit maar ook stress gerelateerde klachten het hoofd te bieden, hoeft dit niet altijd voldoende soelaas te bieden.

Yoga Nidra en depressiviteit

yoga nidra depressie

Yoga Nidra is in tegenstelling tot Yoga Hatha een relatief onbekende vorm van yoga in Nederland. Anders dan bij traditionele yoga, hoeft men bij Yoga Nidra alleen ontspannen te liggen. Terwijl men ligt, krijgt men gesproken instructies tot zich die de hersenen activeren. Tijdens dit proces wordt je in een meditatieve staat gebracht die er voor zorgt dat hormoonklieren gezonde hormonen maar ook neurotransmitters afscheiden.

Deze stofjes zijn heilzaam en zorgen er voor dat lichaam en geest zich volledig kunnen ontspannen, ook na de yoga sessie. Mensen die dit regelmatig doen merken een cumulatief (opstapelend) effect dat zich steeds meer verweeft in hun dagelijkse leven. Er is onderzoek gedaan naar mensen die lijden aan depressiviteit en de effecten van Yoga Nidra. Yoga Nidra blijkt een uiterst positieve uitwerking te hebben op mensen die hier last van hebben. Niet alleen nam de depressie als zodanig af, ook gevoelens van stress, spierspanningen en onrustige ademhaling verbeterden.


Ontdek wat Yoga Nidra kan betekenen voor mensen met een depressie

Steeds meer mensen weten inmiddels hun weg te vinden naar een Yoga Nidra cursus die je van uit huis kunt doen. Het toepassen van Yoga Nidra gecombineerd met een gezondere levensstijl kan van grote waarde zijn voor mensen die uit hun depressie willen komen.